Studenten en verslaving, een verborgen verhaal

Als hogeschoolstudenten komen we in aanraking met talloze uitdagingen. Hieronder vallen academische druk, sociale veranderingen en persoonlijke groei. In deze fase kunnen we ook te maken krijgen met verslavingsgedragingen, die onze weg naar succes en welzijn kunnen verhinderen. Verslaving, of we nu praten over alcohol, drugs, digitale media … , kan een verwoestende kracht zijn die niet alleen de persoon in kwestie treft. Ook heeft het invloed op onze relaties, academische prestaties en mentale gezondheid. In deze blog deelt een student anoniem een ervaring met verslaving, in de hoop meer bewustzijn te creëren. We verkennen verschillende vormen van verslaving, samen met mogelijke oorzaken en gevolgen. Dit is belangrijk omdat de keuzes die we maken als hogeschoolstudenten een blijvende impact kunnen hebben op onze toekomst.

Wat is verslaving?

Verslaving is een ingewikkeld fenomeen dat verschillende vormen kan aannemen en een breed scala aan gedragingen kan omvatten. Het gaat verder dan alleen drugs en alcohol en kan ook gaan over gokken, gamen, winkelen en zelfs werk. Vergeet ook sport en eten niet en zo zijn er nog. Het belangrijke element dat al deze vormen van verslaving met elkaar verbindt, is het verlies van controle over het gebruik of de handeling. Het voortdurende verlangen naar meer, ondanks de negatieve gevolgen die het kan hebben, horen ook bij het hebben van een verslaving.

De basis van een verslaving ligt in de afhankelijkheid van een bepaald middel of gedrag. Hierbij gaat het lichaam en/of de geest zich aanpassen aan regelmatig gebruik. Zo ontstaat tolerantie en is het moeilijker om te stoppen. Deze afhankelijkheid gaat vaak gepaard met ontwenningsverschijnselen als het gebruik abrupt gestopt. Dit maakt het moeilijker om het patroon te doorbreken.

Het is belangrijk op te merken dat verslaving niet discrimineert en mensen van alle leeftijden, geslachten, achtergronden en sociaaleconomische statussen treft. Het kan ook leiden tot ernstige gevolgen voor de fysieke gezondheid, mentale welzijn, relaties en het functioneren op school of werk.

Als student zijnde heeft dit natuurlijk ook effect op jouw studie. De druk om te presteren in academische omgevingen kan groot zijn. Dit kan studenten aanzetten tot het gebruik van verdovende middelen of andere verslavende gedragingen als een manier om stress te verminderen. Dit kan op korte termijn voelen als een goede oplossing voor die persoon, maar op lange termijn kan dit wel gevolgen hebben.

Oorzaken

Als we gaan kijken naar de oorzaken van verslaving zien we dat er verschillende factoren zijn. Het is wel belangrijk op te merken dat verslaving vaak het resultaat is van een ingewikkeld samenspel van factoren. Het wil dus zeggen dat niet iedereen die blootgesteld is aan risicofactoren automatisch verslaafd raakt.

1. Genetische aanleg: Mensen met een familiegeschiedenis van verslaving hebben een verhoogd risico om zelf verslaafd te raken. Dit suggereert dat genetische factoren een rol spelen bij het bepalen van de kwetsbaarheid voor verslaving.
2. Omgevingsinvloeden: Factoren zoals blootstelling aan gebrek aan sociale steun, traumatische gebeurtenissen, armoede,… kunnen allemaal bijdragen aan het risico op verslaving.
3. Psychologische factoren: Personen die te maken hebben met psychische problemen zoals depressie, angststoornissen,… lopen een groter risico op verslaving.
4. Sociale invloeden: Bijvoorbeeld wanneer ze drugsgebruik binnen een bepaalde sociale groep als normaal of zelfs wenselijk beschouwen. Dit kan het risico op verslaving vergroten. Ook kunnen peer pressure en de invloed van vrienden en familie de verslaving aanmoedigen.
5. Stress en trauma: Stressvolle levensgebeurtenissen zoals verlies van werk, relatieproblemen,  traumatische ervaringen uit het verleden… kunnen iemand vatbaarder maken voor verslaving.

Gevolgen

Dat een verslaving gevolgen heeft, weten we maar al te goed. Dat geldt voor eender welke verslaving. De gevolgen bevinden zich in een breed scala met negatieve gevolgen. Vaak hebben deze gevolgen ook invloed op de omgeving van de persoon.

1. Gezondheidsproblemen: Verslaving kan ernstige gezondheidsproblemen veroorzaken, zowel fysiek als mentaal.
2. Financiële problemen: Het onderhouden van een verslaving kan financiële lasten met zich meebrengen. Mensen kunnen grote sommen geld uitgeven aan hun verslaving. Dit kan leiden tot schulden, faillissementen en het verlies van bezittingen.
3. Relationele conflicten: Verslaving kan ernstige spanning veroorzaken binnen relaties met familie, vrienden en partners. Het obsessieve gedrag dat gepaard gaat met verslaving kan leiden tot verlies van vertrouwen, communicatieproblemen en zelfs scheidingen en breuken.
4. Juridische problemen: Verslaving kan ook leiden tot juridische problemen. Naargelang met welke verslaving de persoon zit, kan dit juridische gevolgen hebben. Dit kan bijvoorbeeld het stelen van iets zijn.
5. Maatschappelijke isolatie: Mensen met een verslaving kunnen zich terugtrekken uit sociale activiteiten en contact vermijden met vrienden en familieleden. Dit kan leiden tot gevoelens van eenzaamheid, isolatie en schaamte. Hierdoor kan het moeilijker zijn om hulp te zoeken en te herstellen.

We kunnen in het bijzonder kijken welke effecten een verslaving kan hebben op een student.

Academische achteruitgang: Verslaving kan leiden tot verminderde academische prestaties, waaronder lagere cijfers, gemiste lessen, achterstallig werk en zelfs vroegtijdig schoolverlaten. Het obsessieve verlangen naar het middel of gedrag kan de concentratie en motivatie van de student aantasten, waardoor het moeilijk wordt om zich te concentreren op studie en schoolwerk.

Studentenverhaal

Relatie met sociale media

Hoeveel tijd besteed je gemiddeld per dag aan je smartphone? Merk je dat dit veel meer is dan je zou willen?

Gemiddeld spendeer ik 7 tot 8 uur per dag op mijn gsm. Dit is veel meer is dan ik zou willen. Soms merk ik dat mijn smartphonegebruik mijn productiviteit beïnvloedt en me afleidt van belangrijkere taken zoals studeren of tijd doorbrengen met vrienden. Als ik het zwart-op-wit op papier zie, schrik ik wel.

Heb je ooit gemerkt dat je gestrest of angstig wordt als je je smartphone niet kunt gebruiken?

Ja. De momenten wanneer mijn batterij leeg was en ik geen oplader bij me had, of wanneer ik op een plek was zonder internetverbinding. Het idee dat ik niet bereikbaar ben of geen toegang heb, geeft me een anxious gevoel.

Zijn er momenten waarop je je bewust bent van het gebruik van je smartphone, maar het toch moeilijk vindt om te stoppen?

Heeft het overmatige gebruik van je gsm invloed gehad op je school prestaties of sociale relaties?

Ja. Als ik studeer bijvoorbeeld, dan kan ik me vaak niet concentreren. Ook heeft het mijn vermogen om echte vriendschappen met anderen aan te gaan verminderd. Dit doordat ik meer gebruik maak van mijn gsm dan dat ik interactie heb met vrienden als we elkaar zien.

Heb je ooit strategieën geprobeerd om gsm-gebruik te verminderen? Welke strategieën waren dat en hoe succesvol waren ze?

Dat heb ik zeker:

• Gsm beneden leggen in plaats van naast mij aan mijn bureau.
• Tijdslimieten voor bepaalde apps
  Over het algemeen waren deze strategieën geen succes.

Denk je zelf dat je verslaafd bent? Waarom wel of waarom niet?

Misschien wel ja. Ik denk dat ik soms verslavingsgedrag vertoon. Ik denk dit omdat ik met momenten realiseer dat ik soms echt mijn gsm weg moet leggen, maar dit zeer moeilijk gaat. Ik merk dat ik soms automatisch naar mijn telefoon grijp, vaak zonder een specifieke reden.

Wil je hier verandering in brengen?

Ja. Ik wil zeker hieraan verandering brengen om een gezondere balans te vinden. Deze vragen doen me realiseren hoe afhankelijk ik ben geworden van mijn smartphone en hoe hard ik denk dat ik hem nodig heb…

– anoniem

Zit je als student met vragen of heb je eens nood aan een goed gesprek? Dan kan je altijd terecht bij STUVO. Zij helpen je graag verder en kunnen met meer dan een gesprek hulp bieden!

In deze blog hebben we de complexiteit van verslaving onder studenten een stukje in de kijker gezet. Dit vanuit verschillende perspectieven zoals oorzaken, gevolgen en zelfs een persoonlijk verhaal. Het is belangrijk om bewustzijn te creëren rond dit onderwerp en de beschikbare hulpbronnen te benadrukken. Door openheid en ondersteuning kunnen studenten de weg naar welzijn en succes vinden, ondanks de uitdagingen die ze tegenkomen. Weet dat als je ergens met zit, je bij je vrienden of familie terechtkan. Is dit geen optie voor jou, kan je altijd men professionele mensen praten, zoals op onze school bij STUVO. Blijf niet zitten met je problemen!